Nhận biết những dấu hiệu và chẩn đoán sớm ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng là loại ung thư chiếm tỉ lệ cao trong các loại ung thư vùng đầu mặt cổ. Nội soi Tai Mũi Họng bằng ống mềm với dải tần ánh sáng hẹp (NBI) có thể giúp phát hiện những dấu hiệu ung thư vòm họng ở giai đoạn sớm.
Ung thư vòm họng là gì?
Ung thư vòm họng (NPC – Nasopharyngeal Carcinoma) là sang thương ác tính xuất hiện ở lớp niêm mạc vùng vòm họng (phần ống hẹp ở cửa mũi sau). Hàng năm, thế giới có khoảng 86.000 trường hợp mắc bệnh ung thư vòm họng và khoảng 50.000 người chết vì bệnh lý này.
Nguyên nhân gây ung thư vòm họng
Cho đến nay, nguyên nhân gây ung thư vòm họng vẫn chưa được xác định rõ ràng. Các nhà khoa học ghi nhận những yếu tố liên quan đến ung thư vòm họng gồm:
-
Nhiễm vi rút Epstein Barr (EBV).
-
Chế độ ăn: Nhiều người có thói quen dùng những thực phẩm lên men (như thịt, trứng, rau quả lên men), thực phẩm được chế biến bằng cách ướp muối mặn (thịt, cá muối…), thực phẩm đóng hộp. Những thực phẩm này chứa nhiều chất Nitrosamine, nếu ăn với hàm lượng cao trong thời gian dài sẽ có nguy cơ ung thư vòm họng.
-
Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có bố mẹ bị ung thư thì con cái cũng có khả năng mắc bệnh do di truyền.
-
Hút thuốc lá, uống rượu cũng góp phần tăng nguy cơ ung thư vòm họng.
Triệu chứng thường gặp
-
Triệu chứng mũi: Nghẹt mũi, chảy máu mũi, hay máu lẫn nhày mũi.
-
Triệu chứng tai: Nhiễm trùng tai, dịch tai giữa, ù tai, nghe kém.
-
Nổi hạch vùng cổ.
-
Đau đầu âm ỉ hay lan tỏa.
-
Đau, tê, liệt mặt do u lớn xâm lấn nền sọ gây liệt các dây thần kinh sọ não.
-
Sụt cân không rõ nguyên nhân.
Làm gì để phát hiện sớm ung thư vòm họng?
-
Bệnh ung thư vòm họng có triệu chứng rất nghèo nàn nên bệnh thường được phát hiện khi đã vào giai đoạn muộn. Do đó, khi có một trong những triệu chứng trên, người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám toàn diện và tư vấn cụ thể, làm các xét nghiệm cần thiết, trong đó nội soi vòm họng là không thể thiếu.
-
Sau khi khám và nội soi, nếu phát hiện vòm họng có biến đổi bất thường, nghi ngờ bệnh lý ác tính, bác sĩ sẽ tiến hành sinh thiết (thủ thuật lấy mẫu mô bất thường ở vòm họng để xét nghiệm tế bào xem bình thường hay ung thư).
-
Để đánh giá kích thước, độ lan rộng của khối u, bệnh nhân có thể được chụp CT (chụp cắt lớp), MRI (chụp cộng hưởng từ) hay siêu âm để đánh giá hạch di căn.
-
Xét nghiệm nồng độ vi rút EBV trong huyết tương cũng sẽ được thực hiện.
Điều trị ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng có thể được điều trị bằng xạ trị, hóa trị, phẫu thuật, hoặc kết hợp. Ung thư vòm họng nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, điều trị sẽ cho kết quả rất khả quan.
Làm gì để ngăn ngừa ung thư vòm họng?
Một lối sống và thói quen sinh hoạt lành mạnh có thể giảm nguy cơ ung thư vòm họng:
-
Ăn nhiều rau, trái cây.
-
Tránh dùng những thực phẩm ướp muối mặn như dưa muối, cá muối…, thực phẩm lên men có chứa nhiều chất Nitrosamine.
-
Không hút thuốc lá, uống rượu.
-
Thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
-
Kiếm tra sức khỏe định kỳ.
Khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Quốc tế Mỹ (AIH) được trang bị đầy đủ các phương tiện chẩn đoán, trong đó có hệ thống nội soi ống mềm NBI (Narrow Banding Imaging). Đây là kỹ thuật nội soi nhẹ nhàng, không gây khó chịu cho bệnh nhân, đồng thời bệnh nhân cũng không cần phải chuẩn bị gì trước khi nội soi. Kỹ thuật này đã và đang được áp dụng tại nhiều nước trên thế giới. Nội soi NBI với dải tần ánh sáng hẹp, sử dụng ánh sáng đơn sắc 2 bước sóng, giúp dễ dàng phát hiện những sang thương rất nhỏ cùng với sự tăng sinh mạch máu bất thường của bề mặt niêm mạc, ranh giới giữa mô lành và mô bệnh. Do vậy sẽ giúp tầm soát được ung thư ở giai đoạn sớm.
BS. CKI Nguyễn Bá Phước
Bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Quốc tế Mỹ (AIH)