Book Now

UNG THƯ ĐƯỜNG TIÊU HÓA: TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA HIỆU QUẢ

UNG THƯ ĐƯỜNG TIÊU HÓA: TRIỆU CHỨNG, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÒNG NGỪA HIỆU QUẢ

12/09/2025

Ung thư đường tiêu hóa (GI) là nhóm bệnh lý ác tính bao gồm các loại ung thư như dạ dày, thực quản, đại trực tràng, gan, túi mật và đường mật. Đây là một trong những loại ung thư phổ biến với tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc hiểu rõ triệu chứng, nguyên nhân, cách phòng ngừa và phương pháp điều trị hiện đại chính là chìa khóa bảo vệ sức khỏe của bạn và người thân.   

Triệu chứng thường gặp 

Ung thư đường tiêu hóa thường phát triển âm thầm, đặc biệt ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý những dấu hiệu cảnh báo sau: 

1. Rối loạn tiêu hóa kéo dài

  • Đầy bụng, khó tiêu, ợ chua hoặc cảm giác nóng rát dạ dày.

  • Thường xuất hiện ở bệnh nhân ung thư dạ dày hoặc thực quản.

2. Thay đổi thói quen đại tiện

  • Táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài, phân lẫn máu hoặc màu bất thường.

  • Là dấu hiệu thường gặp ở ung thư đại trực tràng.

3. Giảm cân không rõ nguyên nhân

  • Sụt cân nhanh mà không ăn kiêng hay tập luyện.

4. Đau bụng hoặc khó chịu vùng bụng

  • Có thể kèm theo buồn nôn hoặc nôn.

  • Thường gặp trong ung thư dạ dày, gan hoặc túi mật.

5. Mệt mỏi, thiếu máu

  • Thiếu máu do mất máu mạn tính hoặc thiếu chất dinh dưỡng từ đường tiêu hóa.

artboard-1-copy-12.jpg

Nguyên nhân chính của ung thư đường tiêu hóa

Ung thư đường tiêu hóa có thể xuất phát từ nhiều yếu tố:

1. Yếu tố di truyền và gia đình

  • Tiền sử gia đình mắc ung thư đường tiêu hóa (đại trực tràng, dạ dày, thực quản).

  • Hội chứng di truyền như HNPCC (Lynch syndrome), FAP.

2. Chế độ ăn uống và lối sống

  • Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, thịt đỏ, đồ chiên rán.

  • Thiếu chất xơ, rau xanh, trái cây.

  • Hút thuốc và uống rượu bia.

3. Nhiễm trùng và vi khuẩn

  • Helicobacter pylori: Nguyên nhân chính gây viêm loét dạ dày mạn tính.

  • Viêm gan B hoặc C: Tăng nguy cơ ung thư gan.

4. Bệnh lý đường tiêu hóa mạn tính

  • Polyp đại tràng có thể tiến triển thành ung thư.

  • Viêm ruột mạn tính (IBD) như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn.

5. Tuổi tác và giới tính

  • Tuổi trên 50: Nguy cơ ung thư tăng theo tuổi.

  • Giới tính: Một số loại ung thư, như ung thư thực quản, thường gặp nhiều hơn ở nam giới.

artboard-1-copy-2-10.jpg

Phương pháp điều trị ung thư đường tiêu hóa

Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị hiện đại dành cho ung thư đường tiêu hóa, từ phẫu thuật ít xâm lấn đến các liệu pháp nhắm mục tiêu và miễn dịch, giúp tăng hiệu quả điều trị, giảm tác dụng phụ và nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân.

1. Phẫu thuật nội soi và phẫu thuật robot

  • Nguyên lý: Thay vì mở bụng truyền thống, phẫu thuật nội soi và robot chỉ cần những vết mổ nhỏ để đưa dụng cụ và camera vào cơ thể, giúp bác sĩ quan sát và thao tác chính xác.

  • Ưu điểm:

    • Giảm xâm lấn: Ít tổn thương mô xung quanh, hạn chế đau sau mổ.

    • Thời gian hồi phục nhanh: Người bệnh có thể đi lại sớm, giảm thời gian nằm viện.

    • Giảm nguy cơ biến chứng: Ít chảy máu, nhiễm trùng và sẹo sau phẫu thuật.

  • Ứng dụng: Thường được áp dụng cho ung thư dạ dày, đại trực tràng, thực quản, gan và túi mật.

2. Hóa trị, xạ trị và liệu pháp proton

  • Hóa trị: Sử dụng thuốc chống ung thư đi vào máu, tiêu diệt tế bào ung thư trên toàn cơ thể.

  • Xạ trị: Dùng năng lượng bức xạ cao để phá hủy tế bào ung thư tại vị trí khu trú.

  • Liệu pháp proton: Một dạng xạ trị tiên tiến, sử dụng proton thay vì tia X, giúp:

    • Tiêu diệt tế bào ung thư với độ chính xác cao.

    • Bảo vệ mô lành xung quanh, giảm tác dụng phụ so với xạ trị truyền thống.

  • Ứng dụng: Dùng cho các khối u khó tiếp cận, ung thư tiến triển hoặc khi hóa trị/xạ trị thông thường không hiệu quả. 

3. Liệu pháp miễn dịch và nhắm mục tiêu

  • Liệu pháp miễn dịch: Kích thích hệ miễn dịch của cơ thể nhận diện và tấn công tế bào ung thư.

  • Liệu pháp nhắm mục tiêu (targeted therapy): Sử dụng thuốc hoặc phân tử đặc hiệu tấn công các bất thường riêng của tế bào ung thư, tránh làm tổn thương tế bào bình thường.

  • Ưu điểm:

    • Phù hợp với ung thư tiến triển hoặc tái phát.

    • Giảm tác dụng phụ toàn thân so với hóa trị truyền thống.

4. Nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng

  • Mục tiêu: Phát triển các phương pháp điều trị mới, nâng cao hiệu quả và giảm tác dụng phụ.

  • Hoạt động: Bao gồm thử nghiệm thuốc mới, thử nghiệm kết hợp các liệu pháp, nghiên cứu sinh học phân tử của khối u.

  • Lợi ích cho bệnh nhân:

    • Tiếp cận công nghệ điều trị tiên tiến nhất.

    • Cơ hội chữa trị những trường hợp ung thư khó hoặc tái phát.

artboard-1-copy-3-9.jpg

Phòng ngừa ung thư đường tiêu hóa

Việc phòng ngừa sớm kết hợp với thay đổi lối sống là chìa khóa giúp giảm nguy cơ mắc ung thư đường tiêu hóa. Dưới đây là các biện pháp hiệu quả mà bạn nên áp dụng: 

1. Chế độ ăn uống lành mạnh

  • Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt: Cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp bảo vệ niêm mạc đường tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch.

  • Hạn chế đồ ăn nhiều muối, thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn: Giúp giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng, dạ dày và các bệnh tiêu hóa mạn tính khác.

2. Vận động đều đặn

  • Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày: Giúp duy trì cân nặng hợp lý, cải thiện tiêu hóa, giảm nguy cơ viêm mạn tính và ung thư.

  • Các hoạt động như đi bộ, chạy bộ, bơi lội hay yoga đều mang lại lợi ích cho sức khỏe tiêu hóa.

3. Tránh rượu bia và thuốc lá

  • Hút thuốc và uống rượu bia là yếu tố nguy cơ cao cho ung thư thực quản, dạ dày và gan.

  • Việc hạn chế hoặc ngừng hoàn toàn các chất này sẽ giúp bảo vệ tế bào niêm mạc đường tiêu hóa và hỗ trợ chức năng gan.

4. Sàng lọc định kỳ

  • Nội soi đại tràng: Nên thực hiện từ 45–50 tuổi hoặc sớm hơn nếu có tiền sử gia đình mắc ung thư đại trực tràng.

  • Xét nghiệm máu ẩn trong phân (FOBT): Giúp phát hiện ung thư đại trực tràng giai đoạn đầu, ngay cả khi chưa có triệu chứng.

  • Kiểm tra men gan, siêu âm hoặc các xét nghiệm chuyên sâu: Dành cho những người có nguy cơ cao với gan hoặc túi mật, phát hiện sớm các bất thường trước khi tiến triển thành ung thư.

5. Quản lý căng thẳng và ngủ đủ giấc

Giữ tinh thần thoải mái, giảm stress và ngủ đủ 7–8 giờ mỗi đêm giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả, từ đó hỗ trợ cơ thể phòng chống tế bào ung thư.

6. Tiêm vaccine phòng virus gây ung thư

  • Vaccine viêm gan B: Giúp phòng ngừa ung thư gan do virus viêm gan B.

  • Tiêm phòng đúng lịch sẽ giúp giảm nguy cơ mắc ung thư gan đáng kể, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao.

artboard-1-10.jpg

Phòng ngừa ung thư đường tiêu hóa không chỉ dựa vào việc phát hiện sớm mà còn phụ thuộc rất nhiều vào lối sống và thói quen sinh hoạt lành mạnh. Áp dụng chế độ ăn khoa học, vận động đều đặn, tránh rượu bia và thuốc lá, kết hợp sàng lọc định kỳ và tiêm vaccine sẽ giúp bạn và gia đình giảm nguy cơ mắc bệnh, hướng tới một tương lai khỏe mạnh. 

Nguồn tham khảo:

Hopkins Medicine

Hopkins Medicine

----------------------  

Đăng ký khám và tư vấn tại Bệnh viện Quốc tế Mỹ (AIH) 
☎Hotline: (028) 3910 9999 
🌏Website: www.aih.com.vn 
📍Địa chỉ: (Lối vào 199 Nguyễn Hoàng) Số 6, Đường Bắc Nam 3, Phường Bình Trưng, TP. Hồ Chí Minh
 

  • by Admin AIH
  • In Tin tức & Sự kiện

Leave a comment

Latest News

Our Doctor

Professionals

Mai Viễn Phương

Mai Viễn Phương

Khoa Tiêu hóa - Gan mật

ThS. BS. Mai Viễn Phương là chuyên gia trong lĩnh vực Tiêu hóa – Nội soi với hơn 15 năm kinh nghiệm...